최근 수정 시각 : 2025-12-13 22:13:56

KBO 골든글러브 역대 수상자/투수


파일:상위 문서 아이콘.svg   상위 문서: KBO 골든글러브 역대 수상자
파일:KBO 골든글러브 로고(가로형_화이트).svg
역대 수상자 (투수/포수/내야수/외야수/지명타자)
KBO 골든포토상 KBO 페어플레이상 KBO 올해의 감독상 KBO 사랑의 골든글러브
†: 2021년 끝으로 폐지

1. 개요2. 상세3. 관련 문서

1. 개요

한국 프로야구의 투수 골든글러브 수상자들을 정리한 문서다.
빨간 글씨는 그 선수가 당해 해당 부문에서 1위를 기록했음을 뜻하며, 파란 글씨는 역대 1위 기록을 의미한다.

2. 상세

{{{#!wiki style="margin: -10px -10px"<tablewidth=100%><tablebordercolor=#002561> 파일:2025 신한 SOL Bank KBO 골든글러브 로고.svgKBO 골든글러브
투수 부문 수상자
}}} ||
{{{#!wiki style="margin: 0 -10px -5px; min-height: calc(1.5em + 5px)"
{{{#!folding [ 펼치기 · 접기 ]
{{{#!wiki style="margin: -5px -1px -11px"
<rowcolor=#d0ad67> 1982 1983 1984 1985 1986
황태환
OB 베어스
장명부
삼미 슈퍼스타즈
최동원
롯데 자이언츠
김시진
삼성 라이온즈
선동열
해태 타이거즈
<rowcolor=#d0ad67> 1987 1988 1989 1990 1991
김시진
삼성 라이온즈
선동열
해태 타이거즈
선동열
해태 타이거즈
선동열
해태 타이거즈
선동열
해태 타이거즈
<rowcolor=#d0ad67> 1992 1993 1994 1995 1996
염종석
롯데 자이언츠
선동열
해태 타이거즈
정명원
태평양 돌핀스
이상훈
LG 트윈스
구대성
한화 이글스
<rowcolor=#d0ad67> 1997 1998 1999 2000 2001
이대진
해태 타이거즈
정민태
현대 유니콘스
정민태
현대 유니콘스
임선동
현대 유니콘스
신윤호
LG 트윈스
<rowcolor=#d0ad67> 2002 2003 2004 2005 2006
송진우
한화 이글스
정민태
현대 유니콘스
배영수
삼성 라이온즈
손민한
롯데 자이언츠
류현진
한화 이글스
<rowcolor=#d0ad67> 2007 2008 2009 2010 2011
리오스
두산 베어스
김광현
SK 와이번스
로페즈
KIA 타이거즈
류현진
한화 이글스
윤석민
KIA 타이거즈
<rowcolor=#d0ad67> 2012 2013 2014 2015 2016
장원삼
삼성 라이온즈
손승락
넥센 히어로즈
밴헤켄
넥센 히어로즈
해커
NC 다이노스
니퍼트
두산 베어스
<rowcolor=#d0ad67> 2017 2018 2019 2020 2021
양현종
KIA 타이거즈
린드블럼
두산 베어스
린드블럼
두산 베어스
알칸타라
두산 베어스
미란다
두산 베어스
<rowcolor=#d0ad67> 2022 2023 2024 2025
안우진
키움 히어로즈
페디
NC 다이노스
하트
NC 다이노스
폰세
한화 이글스
}}}}}}}}} ||
||<table align=center><table width=100%><table bordercolor=#d0ad67,#7d6026><rowbgcolor=#002561,#002561><rowcolor=#d0ad67,#d0ad67><table bgcolor=transparent><width=80> 연도 ||<width=10%> 이름 ||<width=10%> 소속팀 || 성적 || 비고 ||
1982 황태환 파일:OB 베어스 엠블럼.svg 27경기 6선발 86⅓이닝 2완투
6승 5패 3세이브(4위) 42탈삼진, 평균자책점 3.86
수비율로 수상 / 베스트 10은 박철순
1983 장명부 파일:삼미 슈퍼스타즈 엠블럼(1982~1985).png 60경기 427⅓이닝 44선발 36완투[1] 5완봉승
30승[2] 16패 6세이브(3위), 220탈삼진, 평균자책점 2.34(2위)
베스트 10 수상
재일 한국-조선인 선수 최초 수상
1984 최동원 파일:롯데 자이언츠 엠블럼(1975~1992).svg 51경기(2위) 20선발 284⅔이닝 14완투(2위) 1완봉승
27승 13패 6세이브(5위) 223탈삼진, 평균자책점 2.40(4위)
MVP
1985 김시진 파일:삼성 라이온즈 엠블럼(1982~1988).svg 47경기(2위) 29선발 269⅔이닝 10완투(4위) 2완봉승(4위)
25승 5패 10세이브(2위) 201탈삼진, 평균자책점 2.00(3위), 승률 0.833
2관왕(다승&승률)
1986 선동열 파일:해태 타이거즈 엠블럼(1982~1995).svg 39경기 22선발 262⅔이닝(2위) 19완투 8완봉승[3]
24승 6패 6세이브(4위) 214탈삼진, 평균자책점 0.99
2관왕(다승&평균자책점) & MVP
1987 김시진 파일:삼성 라이온즈 엠블럼(1982~1988).svg 33경기(4위) 27선발 193⅓이닝 7완투 3완봉승(3위)
23승 6패 113탈삼진(4위), 평균자책점 3.12
개인 2번째 수상
1988 선동열 파일:해태 타이거즈 엠블럼(1982~1995).svg 31경기 12선발 178⅓이닝(3위) 9완투(3위) 1완봉승
16승(2위) 5패 10세이브(4위) 200탈삼진, 평균자책점 1.21
개인 2번째 수상
1989 36경기 12선발 169이닝 8완투 6완봉승
21승 3패 8세이브(4위) 198탈삼진, 평균자책점 1.17, 승률 0.875
3관왕 & MVP
2년 연속 수상
개인 3번째 수상
1990 35경기 16선발 190⅓이닝(5위) 8완투(4위) 6완봉승
22승 6패 4세이브 189탈삼진, 평균자책점1.13, 승률 0.786
3관왕 & MVP
3년 연속 수상
개인 4번째 수상
1991 35경기 22선발 203이닝(4위) 12완투(2위) 3완봉승(2위)
19승 4패 6세이브 210탈삼진, 평균자책점 1.55, 승률 0.826
3관왕
4년 연속 수상
개인 5번째 수상
1992 염종석 파일:롯데 자이언츠 엠블럼(1975~1992).svg 35경기 22선발 204⅔이닝(4위) 13완투(3위) 2완봉승(4위)
17승(3위) 9패 6세이브 127탈삼진, 평균자책점 2.33, 승률 0.654
신인왕
1993 선동열 파일:해태 타이거즈 엠블럼(1982~1995).svg 49경기(2위) 1선발 126⅓이닝
10승 3패 41세이브포인트[4] 164탈삼진(2위), 평균자책점 0.78,[5] 승률 0.769(2위)
2관왕(구원왕&평균자책점)
개인 6번째 수상
역대 투수 부문 최다 수상
1994 정명원 파일:태평양 돌핀스 엠블럼(1994~1995).svg 50경기(2위) 0선발 105⅔이닝
4승 2패 44세이브포인트[6] 74탈삼진, 평균자책점 1.36
최초 규정이닝 미달 수상자
최초 선발 등판이 전무한 수상자
1995 이상훈 파일:LG 트윈스 엠블럼(1990~2005).svg 30경기 29선발 228⅓이닝 12완투(2위) 3완봉승(2위)
20승 5패 142탈삼진(5위), 평균자책점 2.01(2위), 승률 0.800
2관왕(다승&승률)
1996 구대성 파일:한화 이글스 엠블럼(1994~2006).svg 55경기(2위) 2선발 139이닝 1완투
18승 3패 40세이브포인트[7] 183탈삼진(3위), 평균자책점 1.88, 승률 0.857
4관왕[8]&MVP
1997 이대진 파일:해태 타이거즈 엠블럼(1996~2001).svg 28경기 26선발 180⅔이닝(3위) 3완투(5위) 1완봉승(4위)
17승(2위) 6패 1세이브 140탈삼진(3위), 평균자책점 3.14, 승률 0.739(3위)
-
1998 정민태 파일:현대 유니콘스 엠블럼.svg 28경기 28선발 200⅔이닝 5완투(2위) 2완봉승(3위)
17승(2위 / 선발승 1위) 9패 159탈삼진(5위), 평균자책점 2.83, 승률 0.654
최초 모든 등판이 선발인 수상자
1999 33경기 29선발 230⅔이닝 7완투(2위)
20승 7패 3세이브 178탈삼진(2위), 평균자책점 2.54(2위), 승률 0.741(5위)
2년 연속 수상
개인 2번째 수상
2000 임선동 29경기 29선발 195⅓이닝(3위) 1완투 1완봉승
18승 4패 174탈삼진, 평균자책점 3.36(4위), 승률 0.818(2위)
2관왕(다승&탈삼진)
2001 신윤호 파일:LG 트윈스 엠블럼(1990~2005).svg 70경기(2위) 4선발 144⅓이닝
15승 6패 32세이브포인트[9] 99탈삼진, 평균자책점 3.12(2위), 승률 0.714
3관왕(다승&구원왕&승률)
구원왕 출신 마지막 수상자[10]
2002 송진우 파일:한화 이글스 엠블럼(1994~2006).svg 31경기 30선발 220이닝 8완투 1완봉승(4위)
18승(2위) 7패 165탈삼진(3위), 평균자책점 2.99(2위), 승률 0.720(5위)
-
2003 정민태 파일:현대 유니콘스 엠블럼.svg 29경기 29선발 177이닝(4위) 1완투
17승 2패 122탈삼진(3위), 평균자책점 3.31(3위), 승률 0.895
2관왕(다승&승률)
개인 3번째 수상
2004 배영수 파일:삼성 라이온즈 워드마크(1995~2007).svg 35경기 27선발 189⅔이닝(3위) 4완투 2완봉승
17승 2패 144탈삼진(4위), 평균자책점 2.61(3위), 승률 0.895
2관왕(다승&승률)&MVP
2005 손민한 파일:롯데 자이언츠 엠블럼(2003~2008).svg 28경기 26선발 168⅓이닝 1완투(5위)
18승 7패 1세이브 105탈삼진, 평균자책점 2.46, 승률 0.720(3위)
2관왕(다승&평균자책점)&MVP
2006 류현진 파일:한화 이글스 엠블럼(2007~2024).svg 30경기 28선발 201⅔이닝(2위) 6완투 1완봉승(3위)
18승 6패 1세이브 204탈삼진, 평균자책점 2.23, 승률 0.750(2위)
유일무이 데뷔시즌 3관왕&MVP
신인왕&골든글러브 동시 수상
2007 다니엘 리오스 파일:두산 베어스 마스코트 엠블럼(1999~2009).svg 33경기 33선발 234⅔이닝 6완투 4완봉
22승 5패 147탈삼진(2위), 평균자책점 2.07, 승률 0.815
3관왕(다승, 평균자책점, 승률)&MVP
외국인 선수 최초 수상[약물]
2008 김광현 파일:SK 와이번스 엠블럼(2006~2019).svg 27경기 27선발 162이닝 1완투 1완봉승(2위)
16승 4패 150탈삼진, 평균자책점 2.39(2위), 승률 0.800(2위)
2관왕(다승&탈삼진)&MVP
2009 아킬리노 로페즈 파일:KIA 타이거즈 엠블럼(2004~2009).svg 29경기 26선발 190⅓이닝 4완투
14승 5패 129탈삼진, 평균자책점 3.12(3위), 승률 0.737(4위)
-
2010 류현진 파일:한화 이글스 엠블럼(2007~2024).svg 25경기 25선발 192⅔이닝(2위) 5완투 3완봉승
16승(2위) 4패 187탈삼진, 평균자책점 1.82, 승률 0.800(2위)
2관왕(탈삼진&평균자책점)
개인 2번째 수상
2011 윤석민 파일:KIA 타이거즈 엠블럼(2010~2016).svg 27경기 25선발 172⅓이닝(5위) 3완투 3완봉승
17승 5패 1세이브 178탈삼진, 평균자책점 2.45, 승률 0.773
4관왕&MVP
2012 장원삼[A] 파일:삼성 라이온즈 엠블럼.svg 27경기 25선발 157이닝
17승 6패 1홀드 127탈삼진, 평균자책점 3.55, 승률 0.739(4위)
-
2013 손승락[A] 파일:넥센 히어로즈 엠블럼(2016~2018).svg 57경기 0선발 62⅔이닝
3승 2패 46세이브 52탈삼진, 평균자책점 2.30
규정이닝 미달
전업마무리투수 최초 수상
2014 앤디 밴 헤켄 31경기 31선발 187이닝
20승 6패 178탈삼진(2위), 평균자책점 3.51(3위), 승률 0.769(2위)
-
2015 에릭 해커 파일:NC 다이노스 홈 엠블럼(2011~2018).svg 31경기 31선발 204이닝(2위) 1완투
19승 5패 164탈삼진(5위), 평균자책점 3.13(2위), 승률 0.792
2관왕(다승&승률)
2016 더스틴 니퍼트 파일:두산 베어스 엠블럼(2010~2024).svg 28경기 28선발 167⅔이닝 1완투 1완봉승
22승 3패 142탈삼진, 평균자책점 2.95, 승률 0.880
3관왕(다승&평균자책점&승률) & MVP
2017 양현종 파일:KIA 타이거즈 엠블럼(2017~2020).svg 31경기 31선발 193⅓이닝(2위) 1완투
20승 6패 158탈삼진(3위) 평균자책점 3.44(5위) 승률 0.769(2위)
MVP
2018 조쉬 린드블럼 파일:두산 베어스 엠블럼(2010~2024).svg 26경기 26선발 168⅔이닝
15승(2위) 3패 157탈삼진 평균자책점 2.88, 승률 0.789(3위)
-
2019 30경기 30선발 194⅔이닝
20승 3패 189탈삼진, 평균자책점 2.50(2위), 승률 0.870
3관왕(다승&탈삼진&승률) & MVP
외국인 투수 최초 2년 연속 수상
개인 2번째 수상
2020 라울 알칸타라 31경기 31선발 198⅔이닝(2위) 1완투(공동 1위)
20승 2패 182탈삼진(2위), 평균자책점 2.54(4위), 승률 0.909
2관왕(다승&승률)
2021 아리엘 미란다 28경기 28선발 173⅔이닝 1완투(2위) 1완봉승
14승(4위) 5패 225탈삼진 평균자책점 2.33, 승률 0.737(4위)
2관왕(평균자책점&탈삼진) & MVP
2022 안우진 파일:키움 히어로즈 엠블럼.svg 30경기 30선발 196이닝
15승(2위) 8패 224탈삼진, 평균자책점 2.11, 승률 0.652
2관왕(평균자책점&탈삼진)
2023 에릭 페디 파일:NC 다이노스 홈 엠블럼.svg 30경기 30선발 180⅓이닝(4위)
20승 6패 209탈삼진, 평균자책점 2.00, 승률 0.769(5위)
3관왕 & MVP
2024 카일 하트 26경기 26선발 157이닝
13승(공동 3위) 3패 182탈삼진 평균자책점 2.69(2위) 승률 0.813(2위)
-
2025 코디 폰세 파일:한화 이글스 엠블럼.svg 29경기 29선발 180⅔이닝(2위)
17승 1패 252탈삼진[14] 평균자책점 1.89 승률 0.944
외국인 선수 최초 4관왕 & MVP
※ 해당 기록은 '3관왕', '4관왕'만 작성합니다.
3관왕(~1992년): 다승 & 평균자책점 & 승률 | 3관왕(1992년~): 다승 & 평균자책점 & 탈삼진
4관왕: 다승 & 탈삼진 & 평균자책점 + 승률

※ 1982~2003년의 구원왕 기록은 세이브포인트로 통합하며 각주로 상세기록을 별도작성 합니다.

3. 관련 문서



[1] 한국 프로야구 단일 시즌 최다 이닝 · 선발 등판 · 최다 완투 기록.[2] 한국 프로야구 단일 시즌 최다 승 기록이자 유일무이한 단일 시즌 30승 기록.[3] 한국 프로야구 단일 시즌 최다 완봉승 기록으로, 1995년에 김상진(당시 OB 베어스)도 이 기록을 달성했다.[4] 31세이브 + 10승.[5] 한국 프로야구 단일 시즌 최저 평균자책점.[6] 40세이브 + 4승.[7] 24세이브(2위) + 18승.[8] 다승&구원왕&평균자책점&승률[9] 18세이브(4위) + 15승.[10] 2004년 이후 최다세이브상으로 신설되면서 구원왕은 폐지되었다.[약물] 수상 시점에서는 적발되지 않았으므로 일단 수상 자체에는 논란은 없다.[A] 당시 수상자 선정을 두고 논란이 일어났었다. 참조[A] [14] KBO 리그 한 시즌 최다 탈삼진.


#!if version2 == null
{{{#!wiki style="border:1px solid gray;border-top:5px solid gray;padding:7px;margin-bottom:0px"
[[크리에이티브 커먼즈 라이선스|[[파일:CC-white.svg|width=22.5px]]]] 이 문서의 내용 중 전체 또는 일부는 {{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/KBO 골든글러브 역대 수상자|KBO 골든글러브 역대 수상자]]}}}{{{#!if external != "o"
[[KBO 골든글러브 역대 수상자]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid == null
'''uuid not found'''}}}{{{#!if uuid != null
[[https://namu.wiki/w/KBO 골든글러브 역대 수상자?uuid=ea04321f-97e2-49e3-bda9-e3ba4990e79f|r411]]}}} 판{{{#!if paragraph != null
, [[https://namu.wiki/w/KBO 골든글러브 역대 수상자?uuid=ea04321f-97e2-49e3-bda9-e3ba4990e79f#s-|번 문단]]}}}에서 가져왔습니다. [[https://namu.wiki/history/KBO 골든글러브 역대 수상자?from=411|이전 역사 보러 가기]]}}}
#!if version2 != null
{{{#!wiki style="display: block;"
{{{#!wiki style="border:1px solid gray;border-top:5px solid gray;padding:7px;margin-bottom:0px"
[[크리에이티브 커먼즈 라이선스|[[파일:CC-white.svg|width=22.5px]]]] 이 문서의 내용 중 전체 또는 일부는 다른 문서에서 가져왔습니다.
{{{#!wiki style="text-align: center"
{{{#!folding [ 펼치기 · 접기 ]
{{{#!wiki style="text-align: left; padding: 0px 10px"
{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/KBO 골든글러브 역대 수상자|KBO 골든글러브 역대 수상자]]}}}{{{#!if external != "o"
[[KBO 골든글러브 역대 수상자]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid == null
'''uuid not found'''}}}{{{#!if uuid != null
[[https://namu.wiki/w/KBO 골든글러브 역대 수상자?uuid=ea04321f-97e2-49e3-bda9-e3ba4990e79f|r411]]}}} 판{{{#!if paragraph != null
, [[https://namu.wiki/w/KBO 골든글러브 역대 수상자?uuid=ea04321f-97e2-49e3-bda9-e3ba4990e79f#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/KBO 골든글러브 역대 수상자?from=411|이전 역사]])
{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid2 == null
'''uuid2 not found'''}}}{{{#!if uuid2 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph2 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]]){{{#!if version3 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid3 == null
'''uuid3 not found'''}}}{{{#!if uuid3 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph3 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version4 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid4 == null
'''uuid4 not found'''}}}{{{#!if uuid4 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph4 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version5 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid5 == null
'''uuid5 not found'''}}}{{{#!if uuid5 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph5 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version6 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid6 == null
'''uuid6 not found'''}}}{{{#!if uuid6 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph6 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version7 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid7 == null
'''uuid7 not found'''}}}{{{#!if uuid7 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph7 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version8 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid8 == null
'''uuid8 not found'''}}}{{{#!if uuid8 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph8 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version9 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid9 == null
'''uuid9 not found'''}}}{{{#!if uuid9 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph9 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version10 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid10 == null
'''uuid10 not found'''}}}{{{#!if uuid10 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph10 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version11 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid11 == null
'''uuid11 not found'''}}}{{{#!if uuid11 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph11 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version12 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid12 == null
'''uuid12 not found'''}}}{{{#!if uuid12 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph12 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version13 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid13 == null
'''uuid13 not found'''}}}{{{#!if uuid13 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph13 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version14 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid14 == null
'''uuid14 not found'''}}}{{{#!if uuid14 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph14 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version15 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid15 == null
'''uuid15 not found'''}}}{{{#!if uuid15 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph15 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version16 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid16 == null
'''uuid16 not found'''}}}{{{#!if uuid16 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph16 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version17 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid17 == null
'''uuid17 not found'''}}}{{{#!if uuid17 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph17 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version18 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid18 == null
'''uuid18 not found'''}}}{{{#!if uuid18 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph18 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version19 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid19 == null
'''uuid19 not found'''}}}{{{#!if uuid19 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph19 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version20 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid20 == null
'''uuid20 not found'''}}}{{{#!if uuid20 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph20 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version21 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid21 == null
'''uuid21 not found'''}}}{{{#!if uuid21 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph21 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version22 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid22 == null
'''uuid22 not found'''}}}{{{#!if uuid22 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph22 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version23 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid23 == null
'''uuid23 not found'''}}}{{{#!if uuid23 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph23 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version24 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid24 == null
'''uuid24 not found'''}}}{{{#!if uuid24 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph24 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version25 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid25 == null
'''uuid25 not found'''}}}{{{#!if uuid25 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph25 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version26 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid26 == null
'''uuid26 not found'''}}}{{{#!if uuid26 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph26 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version27 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid27 == null
'''uuid27 not found'''}}}{{{#!if uuid27 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph27 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version28 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid28 == null
'''uuid28 not found'''}}}{{{#!if uuid28 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph28 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version29 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid29 == null
'''uuid29 not found'''}}}{{{#!if uuid29 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph29 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version30 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid30 == null
'''uuid30 not found'''}}}{{{#!if uuid30 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph30 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version31 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid31 == null
'''uuid31 not found'''}}}{{{#!if uuid31 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph31 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version32 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid32 == null
'''uuid32 not found'''}}}{{{#!if uuid32 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph32 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version33 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid33 == null
'''uuid33 not found'''}}}{{{#!if uuid33 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph33 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version34 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid34 == null
'''uuid34 not found'''}}}{{{#!if uuid34 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph34 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version35 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid35 == null
'''uuid35 not found'''}}}{{{#!if uuid35 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph35 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version36 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid36 == null
'''uuid36 not found'''}}}{{{#!if uuid36 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph36 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version37 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid37 == null
'''uuid37 not found'''}}}{{{#!if uuid37 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph37 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version38 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid38 == null
'''uuid38 not found'''}}}{{{#!if uuid38 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph38 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version39 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid39 == null
'''uuid39 not found'''}}}{{{#!if uuid39 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph39 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version40 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid40 == null
'''uuid40 not found'''}}}{{{#!if uuid40 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph40 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version41 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid41 == null
'''uuid41 not found'''}}}{{{#!if uuid41 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph41 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version42 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid42 == null
'''uuid42 not found'''}}}{{{#!if uuid42 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph42 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version43 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid43 == null
'''uuid43 not found'''}}}{{{#!if uuid43 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph43 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version44 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid44 == null
'''uuid44 not found'''}}}{{{#!if uuid44 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph44 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version45 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid45 == null
'''uuid45 not found'''}}}{{{#!if uuid45 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph45 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version46 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid46 == null
'''uuid46 not found'''}}}{{{#!if uuid46 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph46 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version47 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid47 == null
'''uuid47 not found'''}}}{{{#!if uuid47 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph47 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version48 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid48 == null
'''uuid48 not found'''}}}{{{#!if uuid48 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph48 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version49 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid49 == null
'''uuid49 not found'''}}}{{{#!if uuid49 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph49 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}{{{#!if version50 != null
{{{#!wiki style="display: block;"

{{{#!wiki style="display: inline-block"
{{{#!if external == "o"
[[https://namu.wiki/w/|]]}}}{{{#!if external != "o"
[[]]}}}}}} 문서의 {{{#!if uuid50 == null
'''uuid50 not found'''}}}{{{#!if uuid50 != null
[[https://namu.wiki/w/?uuid=|r]]}}} 판{{{#!if paragraph50 != null
, [[https://namu.wiki/w/?uuid=#s-|번 문단]]}}} ([[https://namu.wiki/history/?from=|이전 역사]])}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}